Sud je ocenio da je opština prekoračila svoja ovlašćenja i postupila suprotno zakonima Kosova.
Opština Gračanica je prošle godine donela odluku kojom dozvoljava isticanje srpske zastave 28. juna na Vidovdan, a koji, kako se navodi u odluci suda, nije određen kao zvanični praznik na Kosovu.
Ministarstvo za administraciju lokalne samouprave (MALS) je 10. juna prošle godine primilo akt na ocenu zakonitosti od Skupštine opštine Gračanica.
MALSje dopisom od 12.06.2024. godine prosledilo akt Ministarstvu unutrašnjih poslova (MUP) na ocenu zakonitosti.
“Ministarstvo unutrašnjih poslova je rešenjem broj protokola 950 od 14.06.2021. godine konstatovalo da 28. jun (Vidovdan) nije utvrđen kao zvanični praznik ili memorijalni dan u Republici Kosovo, dovodeći u pitanje zakonitost ove opštinske odluke” – navodi se u odluci suda.
MUP je nakon ocene akta 24.06.2024. godine uputio odgovor opštini i MALS-u, a Skupština opštine Gračanica nije ponovo razmatrala odluku i nije postupila prema zahtevu MUP-a – dodaje se.
U odluci suda se takođe precizira da Zakon o zvaničnim praznicima predviđa da samo vlada uz saglasnost predsednika može utvrditi memorijalne ili zvanične dane u saradnji sa srpskom zajednicom, a da opštine nemaju tu nadležnost.
“Dakle, Opština je prekoračila svoju nadležnost, jer je ovlastila isticanje zastave druge države bez odobrenja centralnih organa, što je protivno ustavnom jedinstvu države. Sud navodi da takva odluka može dovesti do tenzija i ugroziti javni red i međuetničku koheziju” – navodi se u odluci suda.
Takođe je konstatovano da takvo ponašanje može biti simbolički destabilizujuće i ugroziti osećaj jednakosti među zajednicama, kao i „autoritet državnih institucija“.
“Dozvoljavanje upotrebe zastave druge države na javnim prostorima bez zakonskog odobrenja, čak i na jedan jedini dan, može imati simbolički destabilizujući efekat, negativno utičući na osećaj međunacionalne ravnopravnosti i na autoritet države Kosovo”.
Sud je zaključio da nijedan privremeni akt administrativnog tela, ma bio dani ili trajao kraće, ne može biti opravdan ako je suprotan ustavnom i zakonodavnom okviru, te suprotno odlukama centralnih organa, kao što je MUP Kosova.
“Sud aktom želi ne samo uspostaviti zakonitost u ovom slučaju, već i postaviti standard za buduće delovanje drugih opština, naglašavajući da opštine ne smeju samostalno legalizovati isticanje zastava drugih država bez saglasnosti centralnih institucija.”
Odluka suda dostupna je OVDE.
Srpska lista najavila žalbu Opštine Gračanica na ovu odluku
Nakon objavljivanja ove odluke Srpska lista obavestila je javnost da će nadležni organi opštine Gračanica uložiti žalbu na ovu odluku.
Istovremeno, Srpska lista zatražila je da Opštinski sud u Prištini reaguje na isticanje albanske zastave u plenarnoj sali Skupštine Kosova od strane Aljbina Kurtija, u situaciji kada, kako navode, na sednici Skupštine nema albanskog zvaničnika ili gosta.
„Zahtevamo da Osnovni sud u Prištini postupi po istom standardu i primeni svoje obrazloženje u predmetima koji se odnose na albansku zastavu – posebno ako se ima u vidu da su odbornici Srpske liste godinama podnosili predloge da se Vidovdan zakonski definiše kao praznik srpskog naroda, što je uporno blokirano u parlamentu“, dodaje se u saopštenju.
Prema njihovim rečima, „odluka Osnovnog suda u Prištini nije ništa drugo do još jedan pokazatelj odnosa režima u Prištini prema srpskom narodu, a tajming ove odluke direktno je vezan za zakazane lokalne izbore i predstavlja pokušaj prikupljanja jeftinih političkih poena“, stoji u saopštenju.
Petković: Opasno i sistemskm institucionalno obespravljivanje Srba
Direktor Kancelarije za Kosovo i Metohiju, Petar Petković, reagujući na odluku Osnovnog suda u Prištini o zabrani isticanja zastava Srbije tokom obeležavanja Vidovdana, naveo je da je reč o „opasnom i sistemskom institucionalnom obespravljivanju srpskog naroda na Kosovu i Metohiji.
Dodaje da je ova presuda „direktno usmerena protiv srpskog naroda“, te da, kako navodi, „pokazuje antisrpsko i fašističko lice režima Aljbina Kurtija“.
„Svake godine, Kurtijeve falange pojačavaju represiju nad Srbima posebno uoči Vidovdana i sprovode otvoreni lov na sve srpsko, kroz montirana hapšenja i linč hodočasnika, a sada se obračunavaju i sa srpskim nacionalnim simbolima s ciljem zatiranja srpskih tragova na KiM, ali i prikrivanja sopstvenih neuspeha na političkom polju i dodatnog podizanja tenzija“, navodi Petković, a saopštava Kancelčarija za KiM.
Petković je najavio da će Kancelarija o ovoj odluci Osnovnog suda obavestiti sve međunarodne predstavnike i, kako navodi, zahtevati njihovu odlučnu reakciju.
„Ovakvim potezima Kurti samo želi da podiže tenzije, unosi nemir i zastrašuje srpski narod. Reč je o opasnom i sistemskom institucionalnom obespravljivanju srpskog naroda na Kosovu i Metohiji, ali kakvu god represiju Kurti da sprovodi, ne može da iz srca svakog čestitog Srbina na Kosovu i Metohiji istisne srpsku trobojku“, zaključuje direktor Kancelarije za KiM, Petar Petković.
